پژواک

آرشیتکت: کریستین دوپورتزامپارک (Christian de Portzamparc)
همکار طراحی: Christian Bauer & Associés
مشاور آکوستیک داخلی: XU Acoustique
مشاور آکوستیک خارجی ـ محیطی: AVEL Acoustique
طراح صحنه: Changement à Vue ، Michel Fayet
تالار جدید کنسرت لوکزامبورگ، یکی از چندین پروژه فرهنگی در دست اقدام در این شهر است، شهری که برای دومین بار خود را آماده کسب عنوان پایتخت فرهنگی اروپا می­کند. در سال 1995، شهر لوکزامبورگ پایتخت فرهنگی اروپا نامیده شد و در سال 2007 نیز مجدداً این عنوان را به خود اختصاص خواهد داد. دولت و صنایع بخش خصوصی لوکزامبورگ این عنوان را بسیار جدی گرفته و با یک سرمایه­گذاری 450 میلیون یورویی در زیرساخت­های فرهنگی، این کشور کوچک (با جمعیت 448300 نفر) را به کشوری مطرح در عرصه فرهنگی بین­الملل تبدیل نموده­اند.
اخیراً بیش از 10 پروژه فرهنگی در لوکزامبورگ یا اجرا شده­اند و یا در دست اقدام هستند. جدیدترین این پروژه­ها عبارتند از: موزه هنرهای مدرن Grand Duke Jean که توسط آی.ام پی (I.M. Pei) طراحی ­شده و قرار است در سال 2006 افتتاح ­شود و تالار کنسرتGrande-Duchesse Joséphine-Charlotteکه توسط کریستین دوپورتزامپارک طراحی شده و طبق برنامه در سال 2005 افتتاح خواهد شد.پورتزامپارک طراحی این تالار را در سال 1997 در یک مسابقه بین­المللی برنده شده بود.

تالار کنسرت Grande-Duchesse Joséphine-Charlotte، محل جدید ارکستر فیلارمونیک لوکزامبورگ ، در مرکز منطقه مثلثی­شکل Place de l’Europe واقع شده و بخشی از طرح جامع جدید این منطقه محسوب می­شود که در سال 1996 توسط ریکاردو بوفیل (Ricardo Bofill) تهیه شده است. بخش­های مختلف این تالار 20000 مترمربعی که هزینه اجرای آن 7/107 میلیون یورو برآورد شده است، عبارتند از: ادیتوریوم اصلی که ظرفیت آن می­تواند از 1226 تا 1506 صندلی افزایش یابد، یک تالار موسیقی با ظرفیت 302 صندلی و یک تالار ویژه با ظرفیت 120 صندلی برای موسیقی الکتروآکوستیک.

آنچه در ادامه می­خوانید، معرفی تالار کنسرت لوکزامبورگ از زبان طراح آن، دوپورتزامپارک، است:

تالار کنسرت لوکزامبورگ که به شکل یک ساختمان مدور طراحی شده است، در مرکز منطقه Place de l’Europe ، واقع می­باشد. این ساختمان که به صورت یک عنصر مستقل در مرکز این منطقه وسیع مثلثی­شکل قرار گرفته، به یک رشته جواهر، در صندوقچه­ای ساخته­شده از ساختمان­های اطراف، شبیه است. یک راهرو و سرسرای ورودی هسته مرکزی این تالار را در برگرفته است. نمای این راهروی پیرامونی که نه مات و نه شفاف است، یک نوع ملیله­دوزی در سطح وسیع می­باشد که از 823 ستون باریک تشکیل گردیده که بطور منظم و حساب­شده در یک مسیر منحنی­شکل سازمان یافته­اند. ریتم­های این ستون­ها شکل بیرونی تالار را تعیین می­کنند و بسته به محل ناظر، دیدهای مختلفی به درون ساختمان ارائه می­دهند.

.

بازی نوری که از داخل ساختمان دیده می­شود، بسیار منحصر به فرد است، بطوری­که مشاهده­کننده پیوسته جلوه­های مختلفی از شفافیت­ را درون آن کشف و مشاهده می­کند. در واقع، من در ابتدای پروژه، زمانی که از سایت بازدید نمودم، فکر کردم شاید بتوانم با استفاده از یک توده متراکم، حلقه­ای میان داخل و خارج، به عنوان نمادی از جدایی دو جهان متفاوت، ایجاد کنم. در این پروژه، با توجه به اینکه موسیقی یک تجربه حسی قوی ارائه می­دهد، این مرز بوسیله یک پرده باورنکردنی از نور ایجاد شده است.

در داخل سرسرای ورودی، مجموعه­ای از برج­های تندیس­وار ورودی­های تالار را مشخص می­کنند و یک پل پیاده باریک و طویل که گرداگرد دسته مرکزی برج­ها بطور مارپیچ حرکت ­می­کند، امکان سیرکولاسیون در سطوح بالایی سایت را فراهم می­آورد و دسترسی به لژهای ادیتوریوم اصلی را تأمین می­نماید

در طراحی داخلی تالار کنسرت، ویژگی­های مثبت تئاتر شکسپیری با آکوستیک امتحان پس­داده تالارهای کنسرت دارای جعبه نمایشshoe-box تلفیق شده است. برج­های ساده و بی­پیرایه به همراه لژهایشان، نوعی احساس عمق در فضا ایجاد می­کنند که آن را وسیع­تر نشان می­دهد. این احساس دیگر حس مربوط به یک تالار بسته نیست، بلکه حس مربوط به یک مکان تجمع سرشار از جمعیت می­باشد که در میان ساختمان­های بلند قرار گرفته است.

برج­ها برای اینکه به تنهایی از استقلال برخوردار باشند، در زاویه­های مختلف قرار داده شده­اند که شاید در نگاه اول این امر اتفاقی به نظر برسد، اما در واقع این کار تضمینی است برای اینکه تمام شنوندگان دیدهای خوبی به صحنه و ارکستر داشته باشند. هر برج چهار طبقه لژ دارد که در جلوی هر طبقه یک ردیف صندلی برای شنوندگان موجود است. هدف من از طراحی این برج­ها این بود که دیوارهای پیرامونی فضای موسیقی نیز پر از جمعیت باشد.

حجم تالار موسیقی که در طراحی خیلی مورد توجه قرار گرفته و از عناصر شاخص طرح محسوب می­شود، به گونه­ای است که به نظر می­رسد تالار موسیقی زیر یک برگ حلقه­شده قرار گرفته یا بخشی از یک مخروط است که از ستون­های موجود در نمای تالار کنسرت سر برآورده و به نرمی و آهستگی در حال آشکارشدن است. قسمت داخلی تالار بوسیله دو عنصر بازتاب­دهنده تعریف می­شود که به منظور جلوگیری از تمرکز صدا در بالا، انحنا یافته­اند، بطوری­که یکی مقعر و دیگری محدب شده است. بازتابنده دیگری در بالای منطقه ارکستر این تمهید آکوستیکی را کامل می­کند. محور تالار نیز برای ایجاد وحدت میان ارکستر و مردم، بطور غیرمعمول، انحنا یافته که این ویژگی در داخل تالار کاملاً بارز و مشهود است.